Przyczyn powstawania zeza jest wiele. Przede wszystkim można tu mówić o uwarunkowaniach genetycznych, ale też nieprawidłowej budowie oka, dysfunkcji i niedostatecznie rozwiniętych mięśni oka, chorobach gałek ocznych czy wad oczodołów. Mali pacjenci zazwyczaj cierpią z powodu zeza zbieżnego a dorośli rozbieżnego. Co ważne, każdy rodzaj zezowania jest wyleczalny jednak skuteczność terapii w wielu przypadkach zależy od wieku chorego.
Uznaje się, że najlepsze efekty leczenie uzyskać można u dzieci. Co więcej, tylko w 15% przypadków koniecznym staje się leczenie operacyjne. Mali pacjenci noszą z reguły okulary korekcyjne bądź wykonują ćwiczenia ortoptyczne i chociaż terapia może trwać nawet kilka lat to jest w pełni skuteczna i co ważne, bezpieczna.
Jeśli ćwiczenia ortoptyczne stają się jednak niewystarczające i istnieje ryzyko pojawienia się niebezpiecznych powikłań zeza to koniecznym stają się bardziej radykalne rozwiązania. Właśnie wtedy mówić można o chirurgicznym usunięciu zeza, zabiegu korekcyjnym czy laserowym usuwaniu tychże zmian o charakterze patologicznym.
Operacje te wykonuje się również u dorosłych jednak w przypadku tej grupy pacjentów szanse na całkowite wyleczenie wady są tak naprawdę niewielkie. Chirurgiczny zabieg zniweluje jedynie czynnik estetyczny zeza natomiast nie naprawi powstałych zmian i zaburzeń w obrębie narządu wzroku. Powikłania, takie jak niedowidzenie, krótkowzroczność czy podwójne widzenie może występować nadal.
Sama operacja zarówno u dzieci jak i dorosłych przebiega podobnie, przy wykorzystaniu znieczulenia ogólnego. Zabieg korekcyjny trwa średnio 40 minut i polega na osłabieniu lub wzmocnieniu poszczególnych mięśni gałki ocznej. Wzmocnienie mięśnia przebiega poprzez jego skrócenie natomiast osłabienie poprzez jego odcięcie i umiejscowienie gdzie indziej.